Sarılık Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri
Bu makalemizde sizlere sarılık nedir? Sarılık belirtileri nelerdir ve tedavi yöntemlerine dair ne gibi yollar izlemeniz gerekir? Sorularına yanıt vermeye çalıştık.
- Konumuza başlangıç yapmadan önce önemli bir noktaya değinmek istiyoruz. Okumuş olduğunuz bu makale editör arkadaşlarımız tarafından yapılan araştırmalar neticesinde açıklayıcı ifadelerle konunun bütünlüğü sağlanması adına anlatımı yapılmamaya çalışılmıştır.
Konuyla ilgili olarak söz konusu sağlık olduğu zaman önemli bir diğer hususa değinerek; alanında uzman hekimlerimiz ile yaşadığınız sağlık problemi görüşmeniz yararınıza olacaktır.
Sarılık, bilirubin adı verilen bir pigmentin kandaki seviyesinin artması sonucu gözlerin beyaz kısmı (sklera) ve derinin sarıya boyanması ile karakterize edilen bir durumdur. Tıbbi açıdan bir hastalık değil, çeşitli organ sistemlerindeki bozuklukların bir belirtisi olarak değerlendirilir.
Sarılık Nedenleri ve Türleri
Sarılık, kırmızı kan hücrelerinin parçalanması ve bu süreçte hemoglobin molekülünden bilirubin oluşması ile ilgilidir. Kırmızı kan hücreleri, görev sürelerini tamamladıktan sonra karaciğer ve dalakta parçalanır. Bu süreçte ortaya çıkan bilirubin, karaciğer tarafından işlenerek safra ile bağırsaklara atılır. Bu mekanizmanın herhangi bir noktasında meydana gelen aksaklık, bilirubin birikimine ve sarılığa yol açabilir.
Sarılık, yetişkinler ve yenidoğanlarda farklı nedenlerle ortaya çıkabilir. Yenidoğan sarılığı genellikle fizyolojik nedenlere dayanırken, yetişkinlerde sarılığın nedenleri daha çeşitlidir:
- Hemolitik anemiler
- Viral hepatitler (Hepatit A, B, C)
- Alkol kullanımı
- Otoimmün hastalıklar
- Genetik metabolik hastalıklar
- Bazı ilaçlar
- Safra kesesi taşları ve inflamasyonu
- Safra kesesi ve pankreas tümörleri
- Karaciğer maligniteleri
Belirtiler
Sarılığın başlıca belirtileri şunlardır:
- Gözlerin beyaz kısmında ve ciltte sararma
- Kaşıntı
- Koyu renkli idrar ve açık renkli dışkı
- Halsizlik ve yorgunluk
- İştah kaybı, bulantı ve kusma
- Karın ağrısı
- Ateş
Tanı ve Tedavi
Sarılığın tanısı, fizik muayene ve laboratuvar testleri ile konur. Kan ve idrar testleri ile bilirubin seviyeleri ölçülür ve karaciğer fonksiyon testleri yapılır. Görüntüleme yöntemleri (ultrason, BT, MRCP) de tanıya yardımcı olur.
Sarılığın tedavisi:
Altta yatan nedene bağlıdır. Hemolitik nedenler söz konusu ise, örneğin orak hücreli anemide folik asit desteği ve dalak ameliyatı gerekebilir. Tıkanma sarılığında ise, safra yollarındaki tıkanıklık cerrahi yöntemlerle giderilir. Karaciğerin malign hastalıklarında, gerektiğinde karaciğer nakli yapılabilir.
Viral hepatitler için spesifik bir ilaç tedavisi olmamakla birlikte, destek tedavisi ve istirahat önerilir. Hepatit A ağız-dışkı yoluyla bulaştığı için izole edilmelidir. Hepatit B ve C, kan ve vücut sıvıları ile bulaştığı için hastaların yakın takibi önemlidir.
Akut ve Kronik Hepatit
Sarılık genellikle karaciğer hastalıklarına bağlı olarak ortaya çıkar. Akut hepatit, karaciğer fonksiyonlarının altı aydan kısa süreli bozulmasıdır. Kronik hepatit ise, bu bozukluğun altı aydan uzun sürmesi durumudur. Viral hepatitler (A, B, C) genellikle akut hepatit olarak değerlendirilir, ancak Hepatit C vakalarının büyük bir kısmı kronikleşme eğilimindedir.
Sonuç olarak,
Sarılık, çeşitli hastalıkların bir belirtisi olarak ortaya çıkabilir ve altta yatan nedenin doğru şekilde teşhis edilip tedavi edilmesi gereklidir. Bu, hastalığın seyrini ve hasta sağlığını doğrudan etkiler.
Ak.web.TR - Makale editörlerimiz tarafından yapılan araştırmalar neticesinde yazılmıştır.
 |
| Sağlık |